Cfm چیست؟ (از کاربرد در سیستم های تهویه مطبوع تا 3 فرمول محاسبه)

cfm چیست؟ چه کاربردی در تهویه مطبوع دارد؟ اگر با تاسیسات و سیستم های تهویه مطبوع سر و کار داشته باشید، حتما این واژه را شنیده اید.

سی اف ام یک اصطلاح کاربردی برای سنجش ظرفیت بسیاری از دستگاه های مربوط به صنعت تهویه و تاسیسات است. این اصطلاح به معنای فوت مکعب در دقیقه است. در یک تعریف ساده می توان cfm را مقدار حجم هوای عبوری از سطح مقطع دریچه تهویه، دریچه کولر یا سایر کانال ها و دریچه های موجود در تجهیزات تهویه مطبوع در یک دقیقه تعریف کرد.

این کمیت واحدی بسیار کاربردی در تعیین تجهیزات گرمایش، سرمایش و تهویه مطبوع برای یک محیط خاص است؛ از طراحی و تولید اگزاست فن ها، هواکش ها، کولرهای آبی و گازی گرفته تا انتخاب فن کویل ها، کولرها، انواع پرده هوا و… این واحد کاربرد دارد.

مفهوم cfm چیست؟

سی اف ام، مخفف عبارت cubic feet per minute و به معنای فوت مکعب در دقیقه است. این اصطلاح به ظرفیت هواسازی تجهیزات تهویه مطبوع یا دبی حجم هوای تولیدی آنها اشاره دارد. CFM کمیتی است که میزان جریان هوای خارج شده از یک دستگاه سرمایش، گرمایش یا سیستم تهویه مطبوع را در یک دقیقه اندازه گیری می کند.

کاربرد سی اف ام

 کاربرد Cfm چیست؟ یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب یا تعیین نوع هواساز برای یک محیط است. به عبارتی، با محاسبه این کمیت می توان یک هواساز با ظرفیت مناسب را بر اساس مساحت محیط انتخاب کرد.

این فاکتور جهت تعیین میزان هوادهی تجهیزات فن دار و دمنده چون داکت اسپیلت یا فن کویل استفاده می شود. تجهیزاتی با میزان بالاتر این کمیت، مقدار هوای بیشتری در فضا به گردش در می آورد. به عنوان مثال، یک داکت اسپیلت 1200 در مقایسه با داکت اسپیلت 200، شش برابر حجم هوادهی قوی تری دارد؛ چرا که در دستگاه اول در هر دقیقه، 1200 فوت مکعب هوا پمپاژ می شود؛ در حالیکه در دستگاه دوم پمپاژ هوا 200 فوت مکعب در دقیقه است.

چگونه cfm را محاسبه کنیم؟

حجم هوای تبادل شده در یک سیستم بر حسب فوت مکعب در دقیقه بیان می شود. در واقع، در یک سیستم تهویه مطبوع چون انواع فن ها، کولرها، دستگاه های تهویه هوا و… میزان هوای جابجا شده با استفاده از واحد cfm محاسبه می گردد. در محاسبه این کمیت، دو فاکتور فشار استاتیک و میزان جریان هوا نقش دارند. البته، فاکتورهای دیگری چون سایز کانال های سیستم، سرعت هوا، ویژگی های فیلترها و… نیز باید مدنظر قرار گرفته شود.

فرمول محاسبه این کمیت به صورت زیر تعریف می شود:

سرعت* طول* عرض* ارتفاع = CFM

در فرمول فوق؛ واحد سنجش سرعت، “فوت در دقیقه” و واحد سنجش پارامترهای دیگر “فوت” است.

چگونه سی اف ام یک اتاق را اندازه گیری کنیم؟

برای محاسبه cfm یک اتاق، باید عوامل مختلفی چون اندازه، تعداد افراد در اتاق، مدت زمان ماندگاری آنها در اتاق، کارکرد اتاق یا نوع فعالیت انجام شده در آن در نظر گرفته شوند. این فاکتورها نقش مهمی در محاسبه سی اف ام مورد نیاز یک اتاق دارند. با توجه به هر یک از این فاکتورها، تهویه متفاوتی برای یک اتاق مورد نیاز است. به عنوان مثال، برای اتاقی بزرگ با حضور تعداد افراد زیاد، در مقایسه با اتاقی کوچک با تعداد افراد کم به cfm بیشتری نیاز است.

توجه به وجود جریان هوای کافی در چنین فضایی برای تنفس افراد و کارکرد صحیح تجهیزات موجود ضرورت دارد. عدم توجه به این موضوع می تواند باعث ایجاد جریان ناکافی هوا در اتاق و بروز مشکلاتی چون گرما یا رطوبت بیش از حد و حتی ایجاد بخار و بوی بد شود.

فرمول محاسبه cfm در یک اتاق عبارت است از:

60 / ارتفاع سقف (بر حسب فوت) * مساحت اتاق * ACH = CFM

جهت محاسبه جریان هوای مورد نیاز در یک اتاق در واحد سی اف ام:

• در اولین گام باید حجم هوای اتاق را بر حسب فوت تعیین کرد.
• سپس آن را در ACH (تعداد دفعات تعویض هوای یک اتاق در هر ساعت) ضرب کرد.
• در پایان، عدد به دست آمده را بر 60 دقیقه در ساعت تقسیم نمود.

میزان ACH، با توجه به نوع کارکرد اتاق متفاوت است. میزان حدودی این کمیت برای برخی از اتاق های یک ساختمان مسکونی یا فضاهای عمومی به شرح زیر می باشد:

• آشپزخانه: 4-2 بار
• دستشویی: 4-3 بار
• اتاق خواب: 2-1 بار
• اتاق عمل: 20 بار
• کتابخانه: 2 بار
• استخر: 25 بار
• سالن ورزشی: 2 بار
• پاساژ: 10-6 بار
• کلینیک های پزشکی: 12-8 بار
• ادارات عمومی: 3 بار
• کارخانه ها: 50-10 بار
• رستوران ها: 12-8 بار

چگونه CFM را جهت انتخاب هواساز متناسب با فضا محاسبه کنیم؟

با توجه به اینکه هواسازها در ظرفیت های متنوعی تولید می شوند، برای خرید ظرفیت متناسب این تجهیزات لازم است تا پارامترهایی چون وسعت فضا، رطوبت، دمای ورودی و خروجی و… مدنظر قرار گیرند. برای انتخاب یک ظرفیت مناسب می توان با استفاده از اپلیکیشن هایی پیشرفته، پارامترهای دخیل در سی اف ام را با دقتی بالا محاسبه کرد.

فرمول محاسبه CFM یا مقدار جریان هوای عبوری از سطح مقطع هواساز به صورت زیر تعریف می شود:

Cfm= Q * 3600 / 1200 * ΔT / 1.7

 در فرمول فوق:

برای محاسبه Q در فرمول فوق از رابطه زیر استفاده می شود:

Q= MC ΔT

که در آن:

به جای فرمول ذکر شده جهت محاسبه سی اف ام می توان از فرمول زیر نیز استفاده کرد:

Q= V * n / 1.7

نحوه محاسبه CFM در فن سانتریفیوژ

محاسبه این کمیت در فن سانتریفیوژ با استفاده از دو پارامتر اصلی انجام می شود؛ سطح مقطع مجرای عبور هوا و سرعت هوای عبوری.

برای اندازه گیری سرعت هوای عبوری می توان از یک بادسنج یا سرعت سنج باد استفاده کرد. این دستگاه سرعت وزش باد را در واحدهای مختلف گزارش می دهد. با قرار دادن آنمومتر در نزدیکی سطح مقطع دایره ای شکل فن، سرعت هوای عبوری قابل اندازه گیری است. سرعت هوای رد شده بر حسب تنظیمات دستگاه آنمومتر بر حسب “متر بر ثانیه” یا “کیلومتر بر ساعت” اعلام می شود. تنظیمات دستگاه باید به گونه ای باشد که این کمیت را بر حسب “متر بر ثانیه” نشان دهد. در نهایت، با استفاده از فرمول زیر می توان سی اف ام را محاسبه کرد:

Cfm= V* A

در پایان

سی اف ام واحدی جهت بیان میزان یا ظرفیت هوادهی دستگاه ها و سیستم های تهویه مطبوع چون فن کویل، داکت اسپیلت، فن ها و… است. این کمیت به صورت مقدار حجم هوای عبوری از سطح مقطع این سیستم ها در یک دقیقه تعریف می شود. سی اف ام، یکی از رایج ترین روش های اندازه گیری جریان هواست. این کمیت نشان می دهد که یک سیستم تهویه مطبوع در هر دقیقه چند فوت مکعب را در فضای مورد نظر پوشش می دهد؛ به عبارتی، معیاری از میزان قدرت یک دستگاه است.

اما اهمیت محاسبه cfm چیست؟ محاسبه این پارامتر جهت طراحی و حتی زمان خرید سیستم های تهویه مطبوع، مهم تلقی می شود. در صورت عدم توجه به این کمیت، علاوه بر پرداخت هزینه زیاد، عملکرد دستگاه تهویه مطبوع خریداری شده، مطلوب نخواهد بود. اما با انتخابی هوشمندانه و توجه به ابعاد محیط و ویژگی های تهویه مطبوع مورد نظر، از جمله سی اف ام، آنچه مورد نیاز شما است را خریداری خواهید کرد. برای تهیه انواع دریچه های تهویه با کیفیت به سایت آپاداناکالا مراجعه نمایید.