دمپر چیست؟ (از شناخت انواع دمپر تا طریقه نصب)

گردش هوای تازه، ضروری ترین نیاز اماکن و فضاهای سربسته مانند مترو، محل کار یا منزل است. متعادل بودن دمای پیرامون به ویژه داخل منزل، حس خوشایندی داشته و برای بیماران تنفسی بسیار اهمیت دارد. یکی از وسایل کاربردی در این زمینه دمپر است. شاید ندانید دمپر چیست و چه نقشی در تازه سازی هوای پیرامون ایفا می کند؟ در پاسخ به این سوال می توان گفت، دمپر یکی از اصلی ترین تجهیزات در زمینه سیستم تهویه مطبوع است که وظیفه هدایت جریان هوا را به عهده دارد.

دمپر چیست؟

دمپر دریچه ای فلزی است که عمدتا از آلومینیوم، ورق های آهنی سیاه و استیل ساخته می شود. واژه دمپر در زبان انگلیسی مفهوم “خفه کننده” دارد. بسیاری از افراد، با شنیدن معنی این لغت تعجب می کنند اما وقتی که متوجه می شوند دمپر چیست، به هوشمندانه بودن انتخاب این کلمه پی می برند.

دمپرها وظیفه کنترل گردش هوای ورودی و خروجی محیط های مختلف را به عهده دارند و داخل دودکش، دستگاه های تهویه، پکیج یونیت و هر مجرای جریان هوای دیگری، نصب می شوند. لازم است بدانید بعضی از دستگاه ها مانند سیستم داکت اسپلیت، فاقد دمپر بوده و گردش هوا از طریق کانال ها و تنظیمات دریچه صورت می گیرد.

وظیفه دمپر چیست؟

این قطعه دارای تیغه هایی است که به دو شکل دستی و اتوماتیک و در انواع تک یا چند پره، ساخته می شود. به واسطه باز و بسته کردن تیغه ها، کاهش یا افزایش جریان هوای ورودی قابل کنترل خواهد بود. شما با دانستن کاربرد دمپر، نیاز مبرم هر مکان به این وسیله ضروری را متوجه خواهید شد.

مثالی در این خصوص آورده ایم تا درک موضوع را برایتان آسان تر کند. تصور کنید شرکت شما چندین اتاق دارد. البته در تمام این اتاق ها کارمندان حضور ندارند و بعضی از آن ها خالی یا برای نگهداری تجهیزات استفاده می شوند. چه دلیلی دارد برای این اتاق های بلا استفاده، انرژی مصرف کنیم؟ شما با تنظیم درست دمپر، گردش هوای گرم و سرد را مدیریت کرده و  کمک شایانی به ذخیره یا صرفه جویی انرژی می کنید.

اصلی ترین کاربرد دمپر

دامنه استفاده از دمپر به عنوان یک دریچه فلزی، به قدری وسیع است که همواره در اماکن مختلف با کاربری های متفاوت به چشم می خورند. مراکز درمانی، تجاری، هتل ها، نیروگاه ها، متروها، معادن، منازل و هر جایی که فکرش را بکنید، از این وسیله برای تهویه هوای مطلوب، کنترل دود در زمان آتش سوزی و… استفاده می شود. همچنین برای صنایع پتروشیمی، نفت و گاز، دمپرهای سنگین و پرقدرت به کار می رود. بنابراین به کارگیری انواع دمپر تنها به مصارف کوچک و خانگی محدود نمی شود.

دمپر معمولا کجا نصب می شود؟

مکان نصب این قطعه، کانال ها یا داکت هوا رسانی است. هود، دودکش و به طور کلی هر خروجی تهویه هوا در گروه داکت قرار می گیرد. تا اینجا دانستید که دمپر چیست و با محل قرار گیری این وسیله آشنا شدید، وقت آن رسیده تا شیوه پیکربندی آن در فصول مختلف را نیز یاد بگیرید.

آشنایی با نحوه صحیح تنظیم دمپر

دو فاکتور اصلی در شیوه تنظیم دمپر وجود دارد که به شرح زیر است:

1. محیط هایی که نیاز به سرما یا گرمای بیشتری دارند را مشخص کنید تا بتوانید تنظیمات لازم را انجام دهید.
2. زاویه خروجی هوا، هماهنگ با فصول مختلف در نظر گرفته شود. بهتر است مدیریت این کار اوایل تابستان و زمستان صورت گیرد.

پیکربندی دمپر برای فصول گرم

در ابتدا، زاویه دریچه را رو به بالا قرار دهید؛ زیرا هوای گرم به طرف بالا می رود و شما با این کار، در گردش هوا تعادل ایجاد می کنید. از طرفی در مکان های اداری که مصرف کاغذ زیاد است، قرار دادن دریچه ها به سمت بالا، میزان رضایت کارمندان را افزایش می دهد. اینگونه دیگر نگرانی از بابت جابجایی برگه ها در اثر وزش باد ندارند.

پیکربندی دمپر برای فصول سرد

در فصول سرد کاملا برعکس عمل کنید! هوای خنک وزن بیشتری دارد و در پایین قرار می گیرد، بنابراین دریچه را به سمت پایین بگذارید تا فشار اضافی به دستگاه وارد نشود.

تفاوت دریچه و دمپر چیست؟

دمپر را با دریچه تهویه هوا اشتباه نگیرید. دریچه، دورترین بخش یک سیستم تهویه بوده و در خروجی تعبیه می شود اما محل نصب دمپر، دقیقا نقطه مقابل دریچه است. این قطعه در نزدیکترین قسمت به مرکز سیستم تهویه هوای مطبوع، قرار می گیرد. این مجاورت به بخش اصلی دستگاه گردش هوا باعث شده تا اهمیت آن دو چندان شود، چراکه بر کاهش مصرف انرژی تاثیر مستقیم می گذارد.

معرفی انواع دمپر

تیغه دمپر را در دو نوع ثابت و متحرک و به دو صورت دستی یا اتوماتیک می سازند. باز و بسته کردن دمپرهای دستی توسط دستگیره انجام می شود. مدل اتوماتیک این قطعه، موتوری دارد که روی دمپر نصب شده و کنترل آن را به صورت اتومات انجام می دهد. دمپرها با توجه به محل مورد استفاده، انواع مختلفی دارند که در ادامه به معرفی  2 مدل پرکاربرد آن می پردازیم.

1. صرفه جویی انرژی با دمپر هواساز

این قطعه در گذرگاه هوا، درون دستگاه هواساز قرار می گیرد و از یک صفحه واحد با پره های هم راستا تشکیل شده است. علت وجود تیغه های موازی، تنظیم یا انسداد هوای داخل کانال می باشد. به طور مثال برای مسدود کردن اتاق هایی که نیاز به مصرف هوا ندارند، این وسیله را داخل مسیر عبور هوا تعبیه می کنند. هر دو مدل دستی و اتومات آن در بازار موجود است که به صورت گرد و چهارگوش ساخته می شوند.

از بارزترین علل محبوبیت دمپر هواساز، می توان به مصرف بسیار پایین انرژی اشاره کرد.

2. تنظیم گردش هوا با دمپر پروانه ای

این مدل دمپر، از یک قسمت استوانه ای و دو پره نیم دایره ای تشکیل شده که با تغییر زاویه این باله ها، میزان گردش هوای عبوری کنترل می شود. این مدل برای دریچه های گرد مناسب است. سایز استاندارد آن، مطابق قطر دریچه ها بوده و عموما در اندازه های 4 تا 20 اینچ ساخته می شوند. البته اگر این سایزها برای مصرف شما مناسب نبود، می توانید ابعاد دلخواهتان را سفارش دهید.هیچ محدودیتی برای ساخت قطرهای مختلف دمپرهای پروانه ای وجود ندارد.

ویژگی منحصر به فرد دمپر پروانه ای قابلیت مسدودسازی بی نظیر آن است. در صورتی که دریچه ها بسته باشند امکان عبور جریان هوا، تقریبا غیر ممکن می شود!

دمپرها از چه جنسی ساخته می شوند؟

حال که متوجه شدیم دمپر چیست و چه کاربرد وسیعی در تهویه مطبوع هوا دارد، باید بدانیم جنس متریال به کار رفته در ساخت دمپرها، با توجه به نیاز صنعت متفاوت خواهد بود. اما به طور کلی این قطعه از سه نوع ورق گالوانیزه، استیل و روغنی ساخته می شود که نوع گالوانیزه محبوب تر بوده زیرا وزن پایین آن، قابلیت جابه جایی را آسان می کند.

سخن پایانی، دمپر یکی از پرکاربردترین تجهیزات تهویه سازی

ضرورت جریان مناسب هوا، در همه محیط ها بر هیچ کس پوشیده نیست. اگر بدانید در تهویه هوای مطبوع، اهمیت دمپر چیست و چه نقش مهمی در تنظیم هوای سرد و گرم اماکن مختلف دارد، برای نصب آن در منزل یا محل کار خود اقدام خواهید کرد. البته برای نصب دمپر، در نظر گرفتن پیکربندی مناسب برای دمپر در فصول مختلف، تاثیر بسزایی بر کیفیت عملکرد آن می گذارد. به طور کلی دو نوع دمپر پروانه ای و هواساز از پرکاربردترین مدل هایی هستند که برای کاهش مصرف انرژی به ویژه در مکان های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند. اگر می خواهید با کیفیت ترین تجهیزات سیستم تهویه مطبوع را تهیه کنید می توانید به سایت آپاداناکالا مراجعه کنید.