مقالات

نقش سابکول و سوپرهیت در سیکل تبرید چیست؟

نقش سابکول و سوپرهیت در سیکل تبرید چیست؟

معمولا افرادی که تکنسین سیستم های تهویه مطبوع هستند، کلمات سابکول و سوپرهیت را بسیار شنیده اند. این دو اصطلاح، فرایند هایی هستند که عملکرد آنها نقش مهمی در راندمان سیستم تهویه مطبوع دارد. در واقع سابکول، فرایندی است که در کندانسور اتفاق می افتد اما سوپرهیت در اواپراتور (یونیت داخلی) دستگاه های تهویه رخ می دهد. در این مقاله می خواهیم به طور کامل به مفهوم، کاربرد و نحوه اندازه گیری سوپرهیت و سابکول بپردازیم.

سابکول و سوپرهیت چیست؟

در پاسخ به این پرسش که سابکول و سوپرهیت چیست؟ باید گفت: واژه سابکول به معنای مادون سرد و کلمه سوپرهیت به معنای فوق داغ است. در واقع سابکول (subcool)، به فرایندی گفته می شود که مایع مبرد را زیر دمای اشباع آن خنک می کند. زمانی که مایع مبرد داخل اواپراتور به بخار تبدیل می شود، بعد از متراکم شدن در کمپرسور که مهم ترین بخش سیکل تبرید تراکمی است، وارد کندانسور شده تا گرمای خود را از دست داده و خنک شود.

اندازه گیری سابکول چگونه است؟

فرض کنید مایع مبرد با دمای 130 درجه وارد کندانسور شده و تا 110 درجه که دمای چگالش آن مایع می باشد، خنک می شود. در اینجا فرایند خنک سازی ادامه دارد و تا زمانی که مایع به طور کامل تغییر فاز ندهد، متوقف نخواهد شد. حال ما می توانیم تعریف دقیقی از فرایند سابکول داشته باشیم. در واقع به اختلاف دما بین دما چگالش مایع مبرد و حداقل ترین دمایی که مایع تغییر فاز می دهد، سابکول می گویند.

در این مثال اگر دمای مایع را در زمانی که تغییر حالت می دهد فرضا 105 درجه در نظر بگیریم، سابکول اینگونه محاسبه می شود:

دمای فعلی آن – دمای جوش مایع = سابکول

110 – 105=

5 = سابکول

نحوه اندازه گیری سوپرهیت

نحوه اندازه گیری سوپرهیت

بهتر است قبل از دانستن نحوه اندازه گیری سوپرهیت، تعریف دقیقی از این اصطلاح داشته باشیم. سوپرهیت یعنی فرایندی که دمای سیال بالاتر از دمایی که در آن تبخیر می شود، افزایش یابد. فرض کنید می خواهید آب را به بخار تبدیل کنید. ابتدا شما باید آب را به دمای 100 درجه که دمای جوش آن می باشد برسانید سپس، برای تغییر فاز دادن (تبدیل آب به بخار) به گرمای بیشتری که گرمای نهان نام دارد، نیاز دارید.

مثلا اگر آب در دمای 109 درجه بخار شود، سوپرهیت آن 9 می باشد. در سیستم تبرید نیز شما برای تغییر فاز مایع مبرد، به گرمای نهان یا سوپرهیت (SUPERHEAT) نیاز دارید تا تمام مایع مورد نظر به بخار تبدیل شود و ذره ای مایع باقی نماند. به طور کلی رابطه سوپرهیت به صورت زیر تعریف می شود.

دمای تبخیر آن – دمای فعلی ماده = سوپرهیت

آیا می دانید فواید سابکول در تبرید چیست؟

سابکول در سیکل تبرید تراکمی، اهمیت زیادی دارد و حتما باید در دستگاه هواساز و چیلر تراکمی انجام شود. چون اگر مبرد به طور کامل به مایع تبدیل نشود، به محض ورود به شیر انبساط، بخار یا هوای باقی مانده را منتقل می کند. این امر موجب می شود مایع مبرد کمتری به اواپراتور برسد و چون دستگاه باید کار بیشتری انجام دهد تا این کمبود را جبران کند، روی کمپرسور فشار وارد می شود.

سوپرهیت، چه فایده ای برای دستگاه دارد؟

کمپرسور یکی از قسمت های مهم سیستم تهویه مطبوع است که فرایند سوپرهیت تاثیر زیادی روی آن دارد. اگر زمان ورود مبرد به کمپرسور، فرایند سوپرهیت اتفاق افتاده باشد، مبرد به صورت بخار داغ وارد کمپرسور دستگاه می شود بدون اینکه ذره ای مایع در آن وجود داشته باشد. اما در صورتی که سوپرهیت به درستی رخ نداده باشد، مقداری مایع باقی می ماند که به همراه بخار مایع مبرد، وارد کمپرسور می شود. وارد شدن مایع به کمپرسور دستگاه، موجب خرابی آن شده که در نهایت تعمیر یا تعویض آن، هزینه زیادی برای فرد دارد.

روش اندازه گیری سوپرهیت در دستگاه

روش اندازه گیری سوپرهیت در دستگاه

برای اندازه گیری سوپرهیت، ابتدا باید فشار مکش را با فشارسنج اندازه گیری کنیم، سپس به جدول دما-فشار مبرد دستگاه مراجعه کرده و دمای متناظر با فشار گیج را به دست آوریم. نکته قابل توجه این است که اگر در جدول فشار مطلق وجود دارد، باید فشار گیج را با فشار اتمسفر شهر خود جمع کرده و آن را به فشار مطلق تبدیل کنیم. حال بعد از اینکه دما را از روی جدول چک کردیم، با دماسنج دمای لوله خروجی از شیر انبساط را اندازه می گیریم. در نهایت این دو دما را از هم کم می کنیم تا بتوایم سوپرهیت را بدست آوریم.

عدد سوپرهیت باید بین 5 الی 7 درجه سانتیگراد باشد.

روش اندازه گیری سابکول در دستگاه

برای اینکه بتوانید سابکول را در یک دستگاه محاسبه کنید ابتدا باید، فشار رانش را با گیج اندازه بگیرید سپس آن را با فشار اتمسفر شهر جمع کرده و فشار مطلق را بدست آورید. در مرحله بعد به جدول دما-فشار مبرد مراجعه کرده و دما متناسب با فشاری که محاسبه کردید را پیدا کنید. در نهایت با استفاده از یک ترمومتر، دمای لوله دیسشارژ را اندازه گرفته و از دمای جدول کم کنید. این اختلاف دما، میزان سابکول دستگاه را به شما نشان می دهد.

عدد سابکول به طور معمول باید بین 5 الی 11 درجه سانتیگراد باشد.

حرف آخر، با سابکول و سوپرهیت از دستگاه خود محافظت کنید!

سابکول فرایندی است که مبرد را به طور کامل به مایع تبدیل کرده و از ورود بخار به شیر انبساط جلوگیری می کند، اما سوپرهیت فرایندی است که مانع از ورود مایع به کمپرسور دستگاه می شود، در واقع تمام مبرد را به گاز تبدیل می کند. در پاسخ به این سوال که اهمیت سابکول و سوپرهیت چیست؟ می توان گفت، این دو اصلاح، فرایند های بسیار مهمی هستند که نقش تاثیرگذاری در بالا رفتن عمر دستگاه و سلامت آن دارند. چون انجام آن ها از خرابی کمپرسور و بخش های دیگر دستگاه جلوگیری می کند. برای شناخت کامل دستگاه های تهویه مطبوع و عملکرد آن ها می توانید به سایت آپاداناکالا مراجعه کنید.

سوالات متداول

سوپرهیت به چه معناست؟

سوپرهیت فرایندی است که مایع مبرد را به طور کامل به گاز تبدیل کرده و مانع از ورود مایع به کمپرسور دستگاه می شود.

اهمیت سابکول در سیستم تهویه مطبوع چیست؟

سابکول فرایندی است که بخار را به طور کامل به مایع تبدیل کرده و مانع از ورود بخار به شیر انبساط می شود. اگر این فرایند به درستی اتفاق نیفتد، مایع کمتری به اواپراتور می رسد و فشار زیادی به کمپرسور دستگاه وارد می شود.

من محمد حسین حسینی با مدرک هنرستانی در رشته ماشین ابزار موسس شرکت آپادانا کالا از سال 1399 در عرصه‌ی تولید دریچه‌های تهویه و تنظیم هوا  فعالیت می‌ کنم. سعی می کنم تجربیات و مطالعات خودم رو در حیطه تهویه هوا با شما به اشتراک بگذارم تا هوای خوب رو با هم تجربه کنیم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *