سیستم گرمایش مرکزی، یکی از مهم ترین ارکان هر ساختمان است که در فصل های سرد سال، اهمیت خود را نشان می دهد. این سیستم مزایای زیادی دارد که آن ها را از دیگر سیستم های گرمایشی متمایز می کند. سیستم گرمایش مرکزی دارای انواع مختلفی است که نحوه کار هرکدام متفاوت است و در محیط های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
سیستم گرمایش مرکزی چیست؟
سیستم گرمایش مرکزی که به آن حرارت مرکزی نیز گفته می شود، یک سیستم گرمایشی برای ساختمان های مسکونی، اداری، تجاری و … است. این سیستم در دسته سیستم های تهویه مطبوع قرار می گیرد و گرمای مطلوبی برای ساختمان فراهم می آورد. گرمای مورد نیاز توسط مشعل ها تولید می شود که از انواع آن می توان مشعل های گازسوز، گازوییل سوز و دوگانه سوز را نام برد. در این سیستم، پس از تولید گرما در موتورخانه، گرمای تولید شده به وسیله لوله های رفت و برگشتی به رادیاتورها، در فضای ساختمان پخش می شود.
اجزای سیستم گرمایش مرکزی
سیستم های گرمایش مرکزی اجزای مختفی دارند که در ادامه به آن می پردازیم.
- دیگ: دیگ ها در سیستم مرکزی وظیفه گرم کردن آب را بر عهده دارند و با توجه به نوع سوخت و سیال دریافت کننده حرارت به دو دسته دیگ بخار و دیگ آب گرم تقسیم می شوند.
- مشعل گازی: مشعل گازی یک شیر اتومات است که که گاز به وسیله آن وارد دیگ می شود و به علت هوای وارد شده به همراه گاز، احتراق سوخت را به همراه دارند.
- پمپ: از پمپ جهت چرخش و به جریان انداختن آب در مدار رادیاتو استفاده می شود.
- سوخت: سوخت ماده ای است که به علت ترکیب با اکسیژن، باعث تولید گرما می شود. سوخت ها ممکن است جامد، مایع و گاز باشند.
- سوخت پاش: دستگاه های سوخت پاش، با استفاده از هوا کارکرده یا فشار بخار سوخت را انتشار می دهند.
- رادیاتور: رادیاتورها از پره های فلزی ساخته شده و به وسیله آب گرم یا عبور بخار سطح بیرونی را گرم می کند و به این ترتیب حرارت و گرما به فضای اطراف منتقل می شود.
- کنوکتور: کنوکتورها از لوله های مسی یا فلزی تشکیل شده اند و پره های آلومینیومی روی آن قرار دارند. هوا از زیر جعبه زیر کنوکتر وارد و بعد از گرم شدن از طریق وزش خارج می شوند.
انواع سیستم گرمایش مرکزی
انواع سیستم گرمایش مرکزی شامل موارد زیر هستند:
گرمایش مرکزی با آب گرم
یکی از پرکاربرد ترین سیستم گرمایش مرکزی، گرمایش با آب گرم است. در این سیستم، آب در بویلر موتورخانه (دیگ آب گرم)، گرم و به مدل های حرارتی ساختمان (مانند رادیاتور، فن کویل، گرمایش از کف، هواساز و…) انتقال داده می شود؛ به این ترتیب گرما به محیط منتقل می شود.
نکته ای که در این سیستم ها وجود دارد این است که مبدل هایی مانند رادیاتور و گرمایش از کف بدون فن و مبدل های هواساز و فن کویل، فن دار هستند.
سیستم گرمایش با آب گرم خود به دو دسته تقسیم می شود:
- سیستم با جریان طبیعی که گردش آب توسط نیروی طبیعی آب و بدون دخالت عامل خارجی (پمپ) صورت می گیرد.
- سیستم با جریان اجباری که انرژی لازم جهت گردش آب در مدار به وسیله پمپ تامبن می شود.
این نوع سیستم بیشتر در ساختمان های تجاری، مسکونی و تاسیسات کوچکتر به کار می رود.
گرمایش با آب داغ
این نوع سیستم مشابه گرمایش با آب گرم است؛ با این تفاوت که فشار در این سیستم از فشار جو بیشتر است و دمای آن تا 204 درجه سانتیگراد می رسد. این نوع سیستم برخلاف سیستم آب گرم در تاسیسات بزرگ کاربرد دارد. از مهم ترین ویژگی های هواساز می توان به این نکته اشاره کرد که این نوع دستگاه می تواند در هر دقیقه مقدار زیادی هوا وارد محیط کند.
گرمایش با بخار
این سیستم نیز به دو سیستم دیگر شباهت دارد؛ اما حرارات در آن بسیار بیشتر است و بازدهی آن در داخل یک کنوکتور به 1000 BTU می رسد. این نوع سیستم در موارد زیر کاربرد دارد:
- مناطق بسیار سرد
- آسمان خراش ها
- حرارت مرکزی منطقه ای
- تاسیسات بیمارستان ها و رختشوی خانه ها
- کارخانه های بزرگ
گرمایش مرکزی با هوای گرم
در این نوع سیستم، سیال ناقل گرما هوا است و هوا به طور مستقیم در یک دستگاه به نام کوره هوای گرم در موتور خانه گرم و با کانال کشی به محیط مورد مورد نظر ارسال می شود. این سیستم به دلیل اتلاف حرارت صورت گرفته در کانال های انتقال هوای گرم تقریبا منسوخ شده است.
انواع سیستم های گرمایش مرکزی از نوع DX
این نوع سیستم، بر پایه مبردهایی مانند R-134A، R-22 و.. و سیکل ترید تراکمی کار می کند و قابلیت گرمایش و سرمایش در یک واحد مشترک بدون نیاز به تجهیزات موتورخانه را دارد. از انواع این نوع سیستم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیستم تهویه مطبوع GHP
- داکت اسپیلت
- سیستم تهویه مطبوع VRF
در این نوع سیستم یک یونیت در خارج ساختمان مانند پشت بام نصب می شود؛ سپس به وسیله لوله کشی مبرد، حرارت و برودت تولیدی در آن به چند یونیت داخلی که در بخش های مختلف ساختمان نصب شده اند، منتقل می شود.
مبرد دو نقش متفاوت ایفا می کند. وقتی هوای داخل ساختمان گرم است و به هوای سرد نیاز دارد، گرمای هوای داخل را گرفته و به یونیت های بیرون ساختمان منتقل می کند. هنگامی که هوای داخل سرد است نیز به وسیله یونیت های داخلی هوا را گرم می کند.
دستگاه اکونوپک
این نوع سیستم دستگاهی جهت سرمایش و گرمایش مرکزی است که همه تجهیزات ایجادکننده هوای گرم به وسیله مشعل گازسوز، کوره و لوله های آن و تجهیزات سردکننده هوای سد در یک مجموعه قرار دارد.
مزایای استفاده از سیستم گرمایش
مزایای استفاده از سیستم های گرمایشی به شرح زیر است:
- عدم تولید آلودگی کمتر نسبت به سایر سیستم های گرمایشی
- کاهش هزینه های نگهداری و تعمیر سیستم به علت استفاده از تجهیزات بزرگ و کم
- به صرفه بودن از لحاظ اقتصادی در مقایسه با بخاری های گازی و برقی
- عدم آلودگی صوتی و سروصدای کار دستگاه ها
- ایمنی بالا؛ در این سیستم احتمال خفگی با گاز مونوکسیدکربن وجود ندارد.
- عدم نیاز به دودکش
- امکان فعالیت در حالت رزرو با استفاده از منابع سوخت پشتیبانی
معایب استفاده از سیستم گرمایش
معایب استفاده از سیستم گرمایش مرکزی شامل موارد زیر است:
- عدم وجود تهویه مناسب برای احتراق
- به هم خوردن تنظیمات مشعل
- وجود فاصله بین منابع آب گرم و مصرف کننده
- استفاده از عایق نامناسب برای منبع آب گرم موتورخانه
کلام آخر
سیستم های گرمایشی جزو مهمترین ارکان ساختمان ها هستند که انواع مختلفی دارند و هرکدام دارای مزایا و معایبی است که با توجه به نوع محیط و کارایی سیستم مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به اینکه برخی از این سیستم ها به دریچه تهویه نیاز دارند شما می توانید ان را از آپادانا کلا سفارش دهید.
سوالات متدوال
سیستم گرمایش مرکزی ساختمان چیست؟
این سیستم از انواع سیستم تهویه مطبوع است که گرمای مورد نیاز را برای ساختمان فراهم می کند.
چند نوع سیستم گرمایش مرکزی داریم؟
6 نوع سیستم گرمایش مرکزی داریم که شامل گرمایش با آب گرم، کرمایش با آب داغ، گرمایش با بخار، گرمایش با هوای گرم، گرمایش با انواع سیستم DX و آکونوپک هستند.
